Toon Gerbrands, voormalige baas van PSV, wordt de 63e ereburger van Eindhoven. Onlangs werd hij ook al benoemd tot erelid van PSV. Niet vreemd. Elke vereniging is immers vrij wie dan ook tot erelid te benoemen. En Gerbrands’ betekenis voor onze topvoetbalclub lijkt buiten kijf.
Vorige week nog konden we óók al een nieuwe ereburger begroeten: Dré Rennenberg, bijna drie decennia raadslid en sinds mensenheugenis politiek actief. Markante persoonlijkheid en zeer betrokken bij wat er gebeurt.
Ereburgerschap: voor wie buitengewone diensten aan de samenleving heeft bewezen. In Eindhoven zijn het hoofdzakelijk burgemeesters en ‘Philipsen’ die verdienstelijk bleken voor de stad. Maar ook zwemcoach Jacco Verhaeren en zwemmer Pieter van den Hoogenband ontvingen de versierselen.
In deze reeks behoeft de benoeming van Gerbrands niet te verbazen. Burgemeester John Jorritsma roemde ‘…zijn grote bijdrage aan de positieve sfeer in de stad…’.
Sinds 1939 wordt het ereteken uitgereikt. De gemeenteraad neemt het besluit. Volkse betrokkenheid op het hoogste niveau. Nieuwsgierig geworden door zoveel vanzelfsprekendheden, toch maar op zoek naar de procedure. En dat bleek niet zo simpel.
Een voordracht voor een ‘gewone’ gemeentelijke vrijwilligersonderscheiding is gemakkelijk online te doen. En ook voordrachten voor een koninklijke onderscheiding zijn eenvoudig in te dienen. De route naar het ereburgerschap is niet te vinden.
Een raadsnotitie uit 2008 verschaft enige informatie. En daarin wordt warempel erkend dat “…toekenning van het ereteken gebeurt op basis van de “toevallige” omstandigheid dat je naam op het juiste moment wordt genoemd…”. Je gelooft het niet. Het gaat toch om bovenmatige persoonlijke prestaties of bijzondere maatschappelijke verdiensten? Wát procedure, selectie en beoordeling? Één of meerdere kandidaat-ereburgers op de voordracht? Besluitvorming in een besloten zitting, met minimaal tweederde (?) meerderheid? Jaarlijks éénmalig toe te kennen aan een Eindhovenaar? Hoe staat het met niet-inwoners, zoals Gerbrands?
Elders wordt er digitaal helder gecommuniceerd over de wijze waarop zéér bijzondere verdiensten voor een gemeente worden gehonoreerd. In Eindhoven niets van dat alles.
En dat is een gotspe: onderonsjes binnen de politieke elite die leiden tot het ‘behangen’ van deze of gene met de hoogste eretekens is ongeloofwaardig, niet van deze tijd en zéker niet in het belang van gedecoreerden zoals Toon Gerbrands en Dré Rennenberg. Zij verdienen breed draagvlak. En dat kan uitsluitend indien er vanuit de bevolking én drempelloos, stadgenoten kunnen worden voorgedragen. Ereburgerschap betekent meer dan een felicitatie voor bewezen diensten vanuit de hofhouding rond B&W.
